โดย ชัชวนันท์ สันธิเดช
(สรุปจากรายการ Money Chat สัมภาษณ์โดยคุณเนาวรัตน์ เจริญประพิณ)
- วิกฤตโควิด-19 ส่งผลกระทบต่อไทยรุนแรง ด้วยสามปัจจัย หนึ่ง) เศรษฐกิจโลกแย่ไทยเป็นเศรษฐกิจเปิดจึงได้รับผลกระทบไปด้วยเช่นการส่งออกที่แย่ลง สอง) ไทยพึ่งพาการท่องเที่ยวเป็นหลักพอเจอโควิดเศรษฐกิจเลยกระทบหนักและ สาม) การแพร่เชื้อในไทยยังเป็นขาขึ้นอยู่พอใช้มาตรการเข้มข้นก็จะกระทบเศรษฐกิจอย่างรุนแรง
- ไตรมาสหนึ่งเราติดลบเพราะข้างนอก (เช่นเมืองจีน – ผู้เขียน) แต่ไตรมาสสองเราติดลบจากข้างใน ห้างปิดงดประชุมฯลฯกิจกรรมทางเศรษฐกิจหยุดหมดเช่นสมมุติทั้งปีควรจะทำ GDP ได้ 100 บาทแทนที่เดือนนี้จะทำ GDP ได้ 8-9 บาทก็เหลือ 4-5 บาท
- ต้องบริหารจัดการเรื่องการสะกัดเชื้อไวรัสให้ได้ก่อนถ้าลุกลามไปทั่วจะแย่
- ตอนนี้เศรษฐกิจใหญ่ที่สุดของโลกสามกลุ่มคืออเมริกายุโรปและจีนซึ่งรวมเป็นกว่า 60% ของเศรษฐกิจโลกกำลังเป็นไข้หนักเศรษฐกิจโลกจึงแย่แน่นอนและไทยต้องกระทบหนักแน่
- มาตรการทางการเงินทั้งการลดดอกเบี้ยอัดฉีดเงินแก้วิกฤตไม่ได้หรอก “ถ้าได้ก็ดีแต่ว่าสงสัยจะไม่ได้“
- ราคาหุ้นจะดูว่าถูกหรือแพงจาก P/E ตอนนี้หุ้นดูเหมือนราคาจะถูกเพราะ P มันลงแต่โควิด-19 ทำให้ E ลงมาด้วย “ฉะนั้นหุ้นมันไม่ได้ถูกหรอกเพราะว่า P ก็ลง E ก็ลง”
- ในอีกส่วนหนึ่งเราคุ้นเคยกับการที่แบงก์ชาติทั่วโลกกดดอกเบี้ยให้ต่ำมากจึงโหมกันสร้างหนี้แต่พอเจอโควิด-19 คนจึงเริ่มตั้งคำถามว่าบริษัทที่กู้มามากๆจะไปจ่ายดอกเบี้ย bond ยังไงใครจะไปกล้าซื้อในเมื่อรายได้ของบริษัทหายไปฮวบฮาบฉะนั้นจะเกิดสภาวะตึงเครียดในตลาด bond และตอนนี้ก็เกิดแล้วด้วยสังเกตได้จาก spread ที่เริ่มขาด
- ดังนั้นคนในตลาดเงินตลาดทุนจะหวังให้มีธนาคารกลางมาอุ้มมาแบ็คแล้วเราจะแยกตัวออกไปจากผลกระทบของโควิด-19 ที่มีต่อเศรษฐกิจจริง “ผมคิดว่ามันเป็นไปไม่ได้”
- เราถูกสปอยล์จากแบงก์ชาติทั่วโลกอย่างแบงก์ชาติอเมริกาผู้ว่าบอกว่าจะทำ “whatever it takes” คือทุ่มสุดตัวลักษณะนี้ทำให้เราเสียนิสัยตลอด 10 ปีที่ผ่านมาเพราะมันทำให้เราเชื่อว่า “ไม่ต้องกลัวหรอกแบงก์ชาติเค้าจะทำให้หุ้นไม่ตกเค้าจะทำ QE”
- ความนิสัยเสียนี้กำลังถูกทดสอบและธนาคารกลางทั่วโลกถือว่า “สอบตกไปแล้ว” เพราะทำทุกอย่างแล้วทั้งลดดอกเบี้ยอัด QE แต่หุ้นก็ยังลง
- ที่นักวิเคราะห์หลายคนเคยบอกลูกค้าเสมอว่า “เดี๋ยวเฟดมาช่วย” เฟดก็ช่วยไม่ได้แล้วเราเข้าใจผิดแล้วเพราะเฟดใช้กระสุนจนเกือบจะหมดแล้ว
- สำหรับของไทยมาตรการของแบงก์ชาติคือจะไปซื้อพันธบัตรรัฐบาลตาม open market (ซึ่งไม่ถือว่าเป็น QE) แม้ดูเผินๆเหมือนพร้อมจะทุ่มเงินเยอะแต่ที่จริงถ้าเจาะดูข้างในถือว่าไม่เยอะปัญหาหลักของไทยตอนนี้ไม่ใช่สภาพคล่องสิ่งที่แบงก์ชาติทำคือการดูแลไม่ให้สภาพคล่องติดขัดเพื่อไม่ให้ย้อนกลับมาซ้ำเติมสถานการณ์เท่านั้น
- นโยบายการเงินของประเทศต่างๆ “เอาไม่อยู่หรอก” กับวิกฤตครั้งนี้เพราะหัวใจของการแก้ปัญหาอยู่ที่มาตรการทางสาธารณสุขถ้าไม่แก้ที่ต้นเหตุมาทำแต่นโยบายการเงินการคลังมันไม่มีประโยชน์
- ตรงนี้แค่ช่วยบรรเทาผลกระทบและช่วยให้เศรษฐกิจฟื้นเร็วเมื่อโรคระบาดจบแล้วแต่ถ้าโรคไม่จบมันไม่มีความหมายตลาดหุ้นไม่สนใจหรอกถ้าโรคยังไม่จบ
- สิ่งที่ควรทำคือต้องใช้มาตรการสาธารณสุขควบคุมการแพร่กระจายของเชื้อไม่ให้เป็นแบบอิตาลีถ้าคุมได้กิจกรรมทางเศรษฐกิจจึงจะกลับมาได้แล้วนโยบายการเงินที่ทำอยู่จะช่วยให้ฟื้นเร็วขึ้นแต่ก่อนหน้านั้นต้องมีมาตรการช่วยธุรกิจขนาดย่อมให้ผ่านตรงนี้ไปได้ก่อน
- มาตรการเพื่อช่วยตลาดทุน–ตลาดเงินของไทยถูกแล้วที่ทำไม่งั้นอาจจะวกกลับมากระทบต่อเศรษฐกิจจริงได้เช่นถ้าธุรกิจ bond เอาไปรีไฟแนนซ์ไม่ได้ก็จะไม่มีเงินครั้นจะไปกู้แบงก์ก็ไม่ได้เพราะแบงก์เจอ NPL ที่อื่นมาก่อนแล้วซึ่งจะยิ่งทำให้เศรษฐกิจจริงฟื้นได้ยาก
- รัฐบาลไทยต้องรู้ว่าจะชดเชยผู้ได้รับผลกระทบจากมาตรการป้องกันการแพร่กระจายของโรคยังไง อย่างของอเมริกาแต่เดิมจะใช้เงิน 1 ล้านล้านเหรียญต่อมากลายเป็น 2 ล้านล้านเท่ากับ 10% ของ GDP
- สำหรับของไทยถ้าจะช่วยในระดับเดียวกันคือ 10% ก็จะเท่ากับ 1.7 ล้านล้านบาทดังนั้นถ้าไทยจะช่วยในระดับเดียวกับอเมริกาอย่างน้อยๆต้องใช้เงินเกิน 1 ล้านล้านบาทแน่นอนของอเมริกาที่กล้าทุ่มเงินเพราะหนี้ภาครัฐของเขาสูงอยู่แล้วจึงไม่สนอะไรแล้วแต่ของไทยยิ่งไม่ต้องห่วงเลยเพราะหนี้ต่อ GDP ของเราแค่ 40% ขณะที่ของอเมริกามากกว่า 100%
- รัฐบาลไทยจึงต้องช่วยผู้ได้รับผลกระทบทั้งคนที่อยู่ในระบบประกันสังคมคนในภาคเกษตรและคนในภาคบริการโดยเฉพาะ “คนในภาคบริการ” ที่กระทบหนักสุดจากวิกฤตนี้และไม่ได้อยู่ในระบบประกันสังคมด้วย
- ตลาดทุนยังรับรู้สิ่งเหล่านี้ไม่หมดเรายังนึกอยู่เลยว่ายุโรปกับอเมริกาเศรษฐกิจน่าจะฟื้นในไตรมาสสามคือคิดว่าไตรมาสสองจะหนักสุดทุกคนคิดกันว่าผลกระทบจะอยู่ภายในระยะสามเดือนแต่ไม่มีหมอที่ไหนบอกเลยว่าโควิดจะจบในสามเดือนมีแต่คนบอกว่าเป็นปีหรือปีกว่าหรือหลายปีซึ่งไม่สอดคล้องกัน ดังนั้นอย่าหวังว่าวิกฤตจะจบในเร็ววัน
- วิกฤตปีนี้หนักว่าปี 40 เพราะเกิดขึ้นทั่วประเทศและทั่วโลกและกระทบหลายมิติมากไม่ใช่แค่สถาบันการเงินเหมือนปี 40 โดยเคสนี้มีทางทั้งมิติสาธารณสุขมิติทางเศรษฐกิจจริงรวมทั้งธุรกิจรายเล็กรายน้อย
- ดังนั้น “หาความรู้เก็บความรู้แล้วทำใจเย็นๆไว้ดีกว่า” เพราะ “หุ้นยังลงได้อีก” ขอให้คิดดูดีๆ “ไม่ต้องรีบลงทุน ดูสถานการณ์ให้ดี ศึกษาข้อมูลให้ดี”